Biophilia (Aanvulling 4 bij 'Onze Erfenis van Moeder Aarde')

 

Biophilia (Aanvulling 4 bij ‘Onze Erfenis van Moeder Aarde’

Het begrip ‘biophilia’ slaat op de natuurlijke behoefte van mensen om te connecteren met andere levende wezens en deze te beschouwen als bewuste, voelende en denkende individuen, net als onszelf. Dit is een instinctief gegeven dat spontaan bij zowat alle kleine kinderen tot uitdrukking komt. Het vertaalt zich in een emotionele aantrekking tot bomen, bloemen, vogels en andere dieren, waarbij kinderen hele dialogen met hen kunnen aangaan. Dit patroon is vooral actief tijdens de kleutertijd en de lagere schoolfase.

Deze intuïtieve opvatting, waarbij andere levende wezens op gelijke hoogte geplaatst worden met mensen, wordt in onze hedendaagse cultuur systematisch afgeleerd en vervangen door de visie dat de mens het meest ontwikkeld is van alle aardse levensvormen. Wat daaraan gekoppeld wordt is het idee dat mensen een ‘goddelijk recht’ hebben om te heersen over alle andere soorten en als enigen een ik-bewustzijn hebben, over intelligentie beschikken, emoties hebben en diepere (religieuze of spirituele) gevoelens kunnen ontwikkelen.

Loskomen van de oorspronkelijke intuïtieve opvatting wordt impliciet beschouwd als een aspect van volwassen worden. Wat overblijft is een onbewust innerlijk conflict tussen empathie ervaren voor andere levende wezens en diezelfde empathie om pragmatische redenen opzij zetten. De culturele aanname van menselijke superioriteit maakt het immers gemakkelijker om dieren en planten louter als grondstoffen te beschouwen die geschikt zijn om tot eten en gebruiksvoorwerpen te bewerken.

Volwassen mensen die daarentegen opgegroeid zijn in animistische en sjamanistische culturen, blijven zich hun leven lang bewust van dit dilemma. Dit leidt tot veel respectvoller omgaan met dieren en planten, juist omdat we er niet onderuit kunnen om hen te doden om zelf in leven te blijven.

Ondanks een dikke laag cultureel vernis blijft de instinctieve drang om ons te verbinden met andere levende wezens zich systematisch aan ons bewustzijn opdringen. Dit vertaalt zich in de latere kindertijd in gehecht blijven aan knuffeldieren en aan sprookjes waarin dieren vergelijkbare persoonlijkheden hebben als mensen. In het volwassen leven leidt dit tot activisme op het vlak van natuurbescherming en dierenwelzijn.

Mensen die meerdere vorige levens achter de rug hebben in oorspronkelijke culturen en die dus levenslang vertrouwd zijn geweest met het bewust behandelen van andere aardse levensvormen als evenwaardige individuen, zijn het sterkst onderhevig aan de drang om de westerse culturele opvattingen hieromtrent te verwerpen en de natuurlijke, intuïtieve opvatting over onze plek in het levensweb te herwaarderen. 

 *******************************************************************************

Deze tekst is een aanvulling bij mijn boek 'Onze Erfenis van Moeder Aarde '. 

De volledige titel is: Karmische Psychologie Deel 4: Aarde en Schaduw - Boek I: Onze Erfenis van Moeder Aarde 
Dit boek is te koop in elke boekhandel en online-boekhandel, onder andere via deze link:

https://www.bol.com/be/nl/p/karmische-psychologie-4i-karmische-psychologie-4-aarde-en-schaduw-boek-1/9300000192243120/?cid=1764597888526-6411146889882&bltgh=db315f41-682e-4df5-a5f9-be09a2fd2820.ProductList_Middle.0.ProductTitle

Onze Erfenis van Moeder Aarde gaat over het spanningsveld tussen de het Wezenlijke in de mens en onze instinctieve drijfveren en reflexen. Wat het lichaam wil, als gevolg van miljoenen jaren evolutie, komt vaak in conflict met waar we vanuit onze mentale en spirituele ingesteldheid naar streven. De emoties die voortkomen uit onze instinctieve reflexen doen ons vaak denken, voelen en handelen op een manier die tegengesteld is aan waar we naar streven. Hoe kunnen we meer harmonie scheppen tussen deze innerlijke tegenpolen? En welke plaats neemt deze innerlijke zoektocht in, in ons groeiproces als mens op aarde?

Dit boek telt 466 pagina’s  ISBN-nummer: 978-90-77101-19-3

 

Geheimhouding afdwingen (Psychopathie en Narcisme - aanvulling 2

 

Psychopathie en Narcisme - Aanvulling 2:

Geheimhouding afdwingen

‘Ik wil niet dat je hierover met iemand anders praat. Andere mensen gaan dit niet begrijpen, ze gaan er iets heel anders van maken dan wat het is. En trouwens: alle koppels maken ruzie. Dat is heel normaal.’ Of: ‘Dat blijft tussen ons. Andere mensen hebben daar geen zaken mee.’

Als je iets dergelijks te horen krijgt na een ruzie met de persoon met wie je een intieme relatie hebt én de ruzies ontstaan omdat je partner zich onredelijk of manipulatief gedraagt, dan moet er een alarmbel gaan rinkelen. De kans is in dit geval zeer groot dat je in een destructieve relatie zit.

Psychopaten en narcisten proberen op allerlei manieren geheimhouding af te dwingen van hun slachtoffers. Dit heeft een dubbel doel: ten eerste raakt het slachtoffer hierdoor geïsoleerd ten opzichte van mensen van wie ze steun zouden kunnen krijgen en ten tweede willen ze het risico vermijden dat hun houding publiekelijk wordt afgekeurd. Bij gebrek aan een gezond functionerend geweten is dat het enige wat hen nog kan corrigeren in hun gedrag, tenzij hun wangedrag geheim blijft natuurlijk.

Hoe meer macht zo iemand heeft, hoe grover hij het spel echter speelt. Een voorbeeld:

Een sekteleider vergreep zich systematisch aan tienerjongens. Soms waren ze net achttien en dus meerderjarig, vaak ook niet. In elk geval was er altijd sprake van een grote leeftijdskloof en een extreem onevenwichtige machtsverhouding. Tegenover de andere sekteleden, die de facto getuige waren van zijn misbruik, zei hij: ‘Jullie mogen hierover niets zeggen aan de buitenwereld. Jullie begrijpen dat hier enkel sacrale liefde uitgedrukt wordt. De buitenwereld zouden dit ten onrechte pedofilie noemen.’ Hij kwam er dan ook tientallen jaren mee weg, totdat enkele jonge mannen die door hem als tiener waren misbruikt en zich met veel moeite uit de sekte hadden losgemaakt, de moed vonden om zijn misbruik aan te klagen.

Het afdwingen van geheimhouding kan op allerlei manieren gebeuren: met opgeklopt en/of gespeeld verdriet en dramatische verontschuldigingen als glijmiddel, door middel van regelrechte ontkenning in combinatie met het beschuldigen van het slachtoffer, door psychische intimidatie en/of fysieke intimidatie. Enkele voorbeelden:

• Een vrouw werd mishandeld door haar partner. Dit bouwde zich telkens op met een aanloop van enkele weken tot enkele maanden, waarbij hij achtereenvolgens afstandelijk werd, verbaal agressief en uiteindelijk fysiek gewelddadig werd. Daarna volgden er verontschuldigingen, dramatisch verdriet over zijn daden, de belofte dat het vanaf nu beter zou gaan en dat hij in therapie zou gaan. Twee jaar lang liet de vrouw zich elke keer weer vermurwen, maar nadat het enkele weken lang goed was gegaan, begon er steeds een nieuwe cyclus die eindigde met geweld.

• Een vader die zijn dochters misbruikte, dreigde ermee dat zij in een tuchthuis zouden geplaatst worden indien ze hier ooit iets zouden over vertellen.

• Een man die hetzelfde deed met zijn zoon prentte hem herhaaldelijk in dat hij naar de gevangenis gestuurd zou worden indien hij zijn mond niet zou houden. En dat wilde hij toch niet op zijn geweten hebben hé! Want wie zou er dan zorgen dat er geld was om eten en kleren te kopen?

• Een pedofiele priester sneerde botweg tegen zijn slachtoffers dat niemand hen ooit zou geloven indien ze hierover zouden praten. Zij waren zondig en ze hadden het trouwens zelf gewild.

• Een gewelddadige man dreigde zijn vrouw en kinderen te vermoorden indien ze niet zouden zwijgen over hun mishandeling.

Er bestaan nog veel meer varianten op deze thema’s, maar telkens komt het op hetzelfde neer: de slachtoffers worden met alle mogelijke middelen het zwijgen opgelegd, met leugens, morele chantage, emotionele chantage, psychische en fysieke intimidatie of hun stilzwijgen wordt afgekocht met geld, materiële voordelen of maatschappelijke privileges.

De belangrijkste ingangen waardoor slachtoffers dit laten gebeuren zijn angst, schaamte en onterecht schuldgevoel. Misplaatste empathie speelt ook vaak een grote rol. Slachtoffers die toch durven te praten, moeten dan ook met veel begrip en geduld de ruimte krijgen om hun verhaal te doen en ze moeten vooral het vertrouwen krijgen van degene die luistert, dat ze geloofd worden. Ze moeten immers niet alleen hun schaamte overwinnen, maar ook ingaan tegen de hersenspoeling die ze vaak jaren lang hebben ondergaan.

Een slachtoffer dat voor het eerst praat over het misbruik, de mishandeling of het emotioneel onrecht, doet dit meestal in afstandelijke of omfloerste bewoordingen. De bijbehorende emoties komen in de regel pas in een latere fase aan bod, namelijk wanneer ze zich eindelijk geloofd weten en veilig voelen tegenover degene aan wie ze hun leed opbiechten.

Ik gebruik hierbij doelbewust het woord ‘opbiechten’ omdat het voor hen zo aanvoelt. Ook al hebben ze zelf niets misdaan en zijn ze integendeel het slachtoffer van onrecht, ze voelen zich in eerste instantie schuldig omdat ze de omerta doorbreken. De angst om niet geloofd te worden, in combinatie met het doorbreken van de opgedrongen loyaliteit tegenover de dader, zijn de aanleiding voor hun schuldgevoel en schaamte, ook al zijn dit emoties die in feite niet kloppen met de realiteit.

Soms ook gebruiken slachtoffers een omweg om verteld te krijgen wat hen is overkomen.

Een voorbeeld hiervan was een tienermeisje dat tegenover haar nieuwe partner enigszins stoer uitpakte met de mededeling dat ze wel zeven keer per nacht seks kon hebben. Achteraf bleek dat ze hier twee jaar voordien toe gedwongen was geworden, tijdens een verkrachting.

Het gaat echter niet altijd om strafbare misdaden die door psychopaten worden gepleegd. Wie een intieme relatie met een narcist heeft, maakt jarenlang subtiele en minder subtiele manipulaties mee en glijdt langzaam maar zeker af in een toestand van slachtofferschap. De techniek die hier in de regel toegepast wordt om te voorkomen dat het slachtoffer gaat praten is zich onberispelijk gedragen in het gezelschap van anderen. Doordat de narcist dit systematisch doet, wordt elke eventuele klacht van het slachtoffer over zijn egoïstisch gedrag automatisch op ongeloof onthaald. Slachtoffers die dit patroon willen doorbreken, moeten de feiten vaak blijven herhalen, heel duidelijk en concreet en dan maar hopen dat ze eindelijk eens geloofd worden.

Het principe van de geheimhouding ter bescherming van het imago van narcisten en psychopaten, speelt ook op een totaal ander niveau. Grote bedrijven en overheidsdiensten hebben vaker dan wenselijk mensen aan de top die vooral uitblinken in het beheersen van machiavellistische principes en voor wie bekwaamheid in management slechts op de tweede plaats komt. Hoe hoger in de hiërarchie, hoe beter men echter verloond wordt. Bedrijven waar het hoogste loon honderd maal zo hoog is als het laagste loon zijn wat dat betreft geen uitzondering. De geheimhouding van zo’n absurde loonkloof staat louter ten dienste van de machiavellisten aan de top. Openheid over de hoogte van hun lonen leidt al rap tot (terechte) protesten. Vandaar dat wetgevende initiatieven die loontransparantie beogen, op zeer veel weerstand botsen.

Het is overigens best wel hilarisch welke argumenten er aangebracht worden indien de hoogte van managerslonen toch ter discussie komen. Deze variëren van de nadruk op de torenhoge verantwoordelijkheid die met de functie gepaard gaat, over de prestige die eraan vastkleeft, tot de concurrentie met toplonen in andere sectoren. Nooit gaat het om een logisch verband tussen werkelijke werklast, eventuele gezondheidsrisico’s en de loonhoogte. Er wordt een waas van superioriteit omheen geweven dat in schril contrast staat met het feit dat de zogenaamde topmanagers in kwestie indien ze ontslagen worden wegens gemaakte fouten, toxisch leiderschap, corruptie of bewezen onbekwaamheid, daar niet of nauwelijks de consequenties van hoeven te voelen. Ze hebben immers het geld om met behulp van al even machiavellistische advocaten de wetgeving in hun voordeel te doen gelden.

********************************************************************************

Deze tekst is een aanvulling op mijn boek 'Psychopathie en Narcisme'. Dit boek kan in elke boekhandel of internetboekhandel besteld worden.  ISBN 9789077101216.

De volledige titel van het boek is: Karmische Psychologie Deel 4: Aarde en Schaduw, Boek 3 - Psychopathie en Narcisme. 

Op mijn website www.henkcoudenys.be vind je een overzicht van alle boeken die ik reeds heb gepubliceerd.  Wie een boek koopt, helpt me om in leven te blijven en te blijven schrijven, uitgeven en op die manier mijn inzichten met anderen te delen. 

 

Verwarrend hersenletsel - het verschil tussen narcisme en het prefrontale kwabsyndroom

 

Verwarrend hersenletsel

(Psychopathie en Narcisme – Aanvulling 1)

Bepaalde vormen van hersenschade kunnen leiden tot gedragspatronen die lijken op die van narcisten. Meestal gaat het om een beschadiging van de prefrontale kwab, een hersenzone die onder meer instaat voor impulsbeheersing. Dit staat bekend onder de naam 'prefrontale kwabsyndroom'.

Mensen die hun halfonbewuste impulsen niet langer onder controle kunnen houden, kramen vaak kwetsende grofheden uit, doen dingen waarbij ze geen rekening houden met anderen en lijken er zich niet van bewust hoe gemakkelijk ze iemand kunnen kwetsen. Hun gedrag gaat steeds meer lijken op dat van narcisten, omdat ze zich schijnbaar zeer egoïstisch gedragen en zich niet laten leiden door empathie.

Wat er echter aan de hand is, is iets heel anders. Gedurende de dag hebben we allemaal voortdurend gedachten en impulsen die we zeer snel afwegen aan wat ethisch verantwoord is, aan wat beantwoordt aan de heersende beleefdheidsregels en aan wat we aanvoelen met betrekking tot hoe het zou overkomen op een ander indien we deze impulsen toelaten. Als deze automatische evaluatie wegvalt, passen we ons niet langer aan de heersende ethiek en gewoontes aan en houden we ook geen rekening meer met de gevoeligheden van de mensen die met ons gedrag in aanraking komen.

Om dit beter te begrijpen moet je maar eens nagaan wat je er zelf allemaal verbaal uitgooit als je achter het stuur van de auto zit of op je eentje naar een praatprogramma op TV zit te kijken. Een voorbeeld:

Als ik met de auto ergens naartoe rijdt en gehaast en/of moe ben, slinger ik mijn medeweggebruikers allerlei grofheden naar het hoofd en geef ik voortdurend cynische commentaar op hun manier van rijden, hun gepersonaliseerde kentekens of hun voertuig, wetende dat ze me toch niet kunnen horen. Als ik iemand uitkaffer die niet snel genoeg invoegt op een rond punt, besef ik tezelfdertijd dat die persoon gewoon onzeker of voorzichtig is en niets verkeerd doet en dat het dus maar goed is dat deze me niet hoort. Ik zou me immers schamen indien dit wel het geval zou zijn. Ik ga echter nooit toeteren, aan iemands bumper gaan kleven of onnodig met mijn lichten flikkeren.

In dergelijke situaties kunnen we gemakkelijk onze impulscontrole tijdelijk opzij zetten, wetende dat we er niemand kwaad mee doen en enkel op een onschuldige manier stoom afblazen. In situaties waarbij we er ons van bewust zijn dat wat we zeggen en doen wel impact heeft op de mensen om ons heen, schakelen we direct terug over op impulscontrole. Mensen met een beschadigde prefrontale kwab, hebben heel veel moeite met dat laatste. Elke gedachte die door hun hoofd flitst wordt uitgesproken of uitgevoerd, terwijl ze er zich tezelfdertijd bewust van zijn dat dit fout is.

Er zijn natuurlijk ook mensen die zelfs als ze aan het stuur van hun auto zitten of op hun eentje TV kijken zich geen enkele onbeschaafde opmerking toestaan, maar dat wil niet zeggen dat de impuls daartoe niet bestaat. We hebben immers allemaal een persoonlijke schaduw opgebouwd gedurende onze kindertijd. We hebben allerlei instinctieve impulsen onder controle leren houden, zoals de neiging om te slaan, te bijten of te krabben als iemand ons onze zin niet geeft of elkaar af te snauwen als we met rust gelaten willen worden. Van mens tot mens, van gezin tot gezin en van cultuur tot cultuur verschilt de precieze inhoud van deze schaduw, maar in elke menselijke persoonlijkheid zit zo’n schaduw verborgen. We hebben onze prefrontale hersenkwab nodig om onze persoonlijke schaduw alleen te ontladen in situaties waar dit ons geen sociale schade kan berokkenen. Narcisten en psychopaten daarentegen, zetten hun persoonlijke schaduw bewust in om anderen te intimideren of te manipuleren en ervaren daar geen gewetensproblemen door.

Mensen die lijden aan het prefrontale kwabsyndroom last van hun geweten indien ze anderen verbaal onderuit halen, hun seksuele impulsen ongeremd botvieren of fysiek geweld gebruiken. Ze ervaren machteloosheid tegenover de impulsen die uit hun innerlijke schaduw komen, ook al zitten ze zichzelf tegelijkertijd op hun kop omdat ze aan deze impulsen gehoorzamen en daardoor anderen kwetsen of intimideren. Een voorbeeld:

Een man liep een ernstig hersenletsel op als gevolg van een fietsongeval. Tijdens de eerste jaren na zijn ongeval gedroeg hij zich onuitstaanbaar naar vrienden en familieleden. Hij schold hen zonder aanleiding de huid vol, gaf op alles en iedereen ongezouten kritiek en stelde zich steeds asocialer op. Door echter gedragstherapie te volgen, kreeg hij deze impulsen langzaam maar zeker weer onder controle. Vijf jaar na zijn ongeval verwoordde hij het zo: ‘Ik hoorde mezelf de hele tijd dingen zeggen die ik eigenlijk niet wilde zeggen, maar ik kon het niet tegenhouden. Op den duur durfde ik niet meer onder de mensen te komen, maar ook dat kon ik niet deftig uitleggen. Het heeft me heel veel moeite gekost, maar nu kan ik weer min of meer normaal functioneren.’

Zijn wil om zich terug sociaal en empathisch te kunnen gedragen, was uiteindelijk sterker dan het effect van zijn prefrontale-kwabsyndroom.

Manipulatieve mensen daarentegen genieten van het effect dat ze met hun empathieloze woorden en daden bereiken.

Soms wil ook een narcist zijn leven beteren. Dit gebeurt tijdens periodes van intenser Wezenscontact en gewetenscontact. Maar zij botsen om heel andere redenen op een onvermogen hiertoe dan mensen met hersenschade. Hoe vaak ze dit ook aankondigen – meestal tegenover de partner, kinderen of intimi die ze manipulatief behandelen – ze hervallen binnen de kortste keren terug in hun oude patronen. Meestal blijft het immers bij een intentieverklaring, waarna ze niet de moeite doen om zoiets als gedragstherapie te volgen, laat staan dat ze op zoek gaan naar de achterliggende oorzaken van hun persoonlijkheidsstoornis. Hun motivatie om te veranderen, botst op een heel sterke innerlijke weerstand. Terugkeren naar de kwetsbaarheid en de gekwetstheid uit hun kinderjaren willen ze immers niet. Ze houden het niet vol om eerlijk tegenover zichzelf te zijn en kiezen automatisch terug voor de overcompensatie van hun innerlijke kwetsbaarheid en dus voor narcistisch gedrag. Mensen die onder invloed van een hersenletsel asociaal gedrag vertonen, doen er daarentegen vaak alles aan om terug empathisch te kunnen functioneren.

In het voorbeeld hierboven ging het vooral over verbale agressie die aan de impulscontrole ontsnapte. Vaak echter worden mensen ook fysiek agressief en verliezen ze de controle over hun seksuele impulsen. Dergelijke mensen verliezen meestal hun partner en komen in een scheiding terecht. Vanuit het perspectief van de partner is de relatie immers destructief geworden. Voor de persoon met het hersenletsel is dit erg pijnlijk, ook al begrijpen ze meestal hun ex-partner wel. Dat laatste is weer een verschil met narcisten die door hun partner verlaten worden. Zij gaan bijna zonder uitzondering de schuld voor de scheiding op hun ex afwentelen.

********************************************************************************

Deze tekst is een aanvulling op mijn boek 'Psychopathie en Narcisme'. Dit boek kan in elke boekhandel of internetboekhandel besteld worden.  ISBN 9789077101216.

De volledige titel van het boek is: Karmische Psychologie Deel 4: Aarde en Schaduw, Boek 3 - Psychopathie en Narcisme. 

Op mijn website www.henkcoudenys.be vind je een overzicht van alle boeken die ik reeds heb gepubliceerd.  Wie een boek koopt, helpt me om in leven te blijven en te blijven schrijven, uitgeven en op die manier mijn inzichten met anderen te delen. 

Hoe gaan narcisten om met zieke partners?

 Ziek en waardeloos (Hoe gaan narcisten om met zieke partners?)

Twijfel je eraan of je partner al dan niet narcistisch is, ga dan na hoe hij met je omgaat wanneer je ziek bent. Als partner van een narcist heb je – vanuit zijn gezichtspunt! - als belangrijkste functie dat je in functie van hem leeft. Als je ziek wordt, dan heb je daar echter onvoldoende of zelfs helemaal geen energie voor. Elke zieke heeft nu eenmaal zijn levensenergie voor zichzelf nodig en moet zijn aandacht in de eerste plaats op zichzelf kunnen richten om te kunnen omgaan met de lichamelijke en emotionele moeilijkheden die de ziekte zich meebrengt en om te kunnen genezen. Typische reacties van een narcist zijn in dit geval:

• ‘Stel je niet zo aan!’ Ontkenning van het feit dat je ziek bent.

• ‘Je hebt het over jezelf afgeroepen.’ Dat je ziek bent wordt gezien als je eigen schuld.

• ‘Wie gaat nu mijn was doen?’ Of: ‘Je bent toch niet te ziek om te koken?’ De narcist denkt in de eerste plaats aan zichzelf en niet aan jou.

• ‘Wordt maar snel weer beter voordat het huis helemaal vervuilt.’ Of: ‘Ziek of niet ziek, je moet me wel blijven helpen hoor!’ Er wordt geen rekening gehouden met jouw toestand en je krijgt niet de tijd om te herstellen.

• ‘Je beeldt het je gewoon in dat er iets met je scheelt, dat doe je altijd!’ Je wordt aan het twijfelen gebracht met betrekking tot wat je duidelijk voelt en ondergaat, waardoor je in het slechtste geval vervreemd van wat je lichaam je duidelijk maakt.

• ‘Je bent nu eenmaal zwak!’ Je krijgt minderwaardigheidsgevoelens aangepraat omdat je zogenaamd niet sterk genoeg bent om gezond te kunnen zijn.

Het feit dat je ziek bent, wordt door een narcistische partner niet erkend, of als dat wel het geval is, wordt hier geen zorgzaamheid tegenover geplaatst. Hooguit kan je rekenen op één of twee dagen verzorging als er andere mensen in de buurt zijn. In elk geval krijg je reacties die erop wijzen dat je je schuldig moet voelen omwille van het feit dat je ziek bent en dat je nu niet veel meer voor hem kan betekenen. Hij lijdt onder het feit dat jij ziek bent, niet jij zelf.Veel zieke mensen worden door hun narcistische partner eenvoudigweg gedumpt. Zo niet, dan worden ze door hem moreel gechanteerd om steeds verder over hun grenzen te gaan. Of het nu gaat om ernstige, langdurige ziektes of over tijdelijke ongemakken, de reacties zijn steeds van die aard dat je je minderwaardig tot waardeloos voelt, dat je je voelt te kort schieten en dat je er een ongefundeerd schuldgevoel aan over houdt.

Enkele voorbeelden:

• Een zwangere vrouw heeft regelmatig aanvallen van hypoglycemie. Zo gebeurt het dat ze in het bijzijn van haar partner op een bankje moet gaan liggen in een drukke winkelstraat en een andere keer valt ze flauw in een druk winkelcentrum. Zijn reactie is er geen van zorgzaamheid. In tegendeel verwijt hij haar dat ze hem in het openbaar te schande maakt.

• Een vrouw maakt een pijnlijke val in een diepe gracht en breekt hierbij haar schouder. Op eigen kracht kan ze zich niet uit haar netelige situatie bevrijden. Haar partner staat te razen tegen haar in plaats van bezorgd te vragen hoe ze eraan toe is. ‘Hoe ben je zo stom kunnen zijn?’

• Een vrouw krijgt in de loop van haar huwelijk last van de gevolgen van een verkrachting die ze als tiener had meegemaakt. De emotionele overweldiging van toen, overvalt haar steeds vaker tijdens het vrijen met haar partner. Dit wordt getriggerd door de vele kleine onrespectvolle opmerkingen die haar gedurende de dag te beurt vallen. Zijn reactie hierop is dat hij nu het recht heeft om een minnares te nemen, daar zij op seksueel vlak ten opzichte van hem te kort schiet. Maar zij moet het niet wagen om iets te beginnen met een andere man, want daar heeft zij het recht niet toe.

• Een vrouw kon ’s nachts nauwelijks slapen omdat ze haar beide sleutelbeenderen had gebroken. Ze kon er dan ook niets aan doen dat ze kreunde van de pijn telkens ze zich onhandig in een minder pijnlijke positie probeerde te leggen. In plaats van een praktische oplossing te zoeken zoals bv tijdelijk in de zetel te gaan slapen, was haar partner voortdurend kwaad op haar en verweet hij haar dat ze hem elke nacht wakker hield.

De gevolgen van dit soort chronische mishandeling kunnen nog lang doorwerken nadat de destructieve relatie is stop gezet. Je bent immers geconditioneerd geworden om je schuldig te voelen indien je ziek bent en zo lang mogelijk over je grenzen te gaan om de gevolgen van het ziek zijn te negeren. Om voor jezelf te zorgen of zorg te ontvangen moet je telkens weer deze drempel over terwijl emotionele drempels overwinnen nu eenmaal moeilijk gaat indien je je ziek en zwak voelt. Bij velen blijft het automatisme bestaan om tot uitputting toe over hun grenzen te gaan alvorens zich te mogen overgeven aan ziekte en herstel. 

 ************************************************************************************

Deze tekst is een hoofdstukje uit

Karmische Psychologie Deel 4: Aarde en Schaduw, Boek III: Psychopathie en Narcisme.  Hoofdstuk IV: Toxische relaties.

Dit boek verschijnt in het najaar van  2025. De volledige inhoudstafel vind je in mijn vorige blog.

Wie een boek van me koopt, helpt me in leven houden.  Schrijven neemt veel tijd in beslag en brengt weinig op.  Dat is niet erg, maar elk verkocht boek is toch meer dan welkom

!Een overzicht van mijn gepubliceerde boeken vind je op www.henkcoudenys.be 

 

Boek 'Psychopathie en Narcisme' - Inhoudstafel en laatste hoofdstuk

 

Inhoudstafel Karmische Psychologie 4 ( Aarde en Schaduw), boek III: Psychopathie en Narcisme

+ het laatste hoofdstuk uit dit boek lees je na de inhoudstafel.

 

I Manipulatieve Persoonlijkheden

De egoïstische reflex en de altruïstische reflex

Psychopathie in een notendop

Narcisme en het verschil met psychopathie

Hoe narcisme ontstaat vanuit hechtingsstoornissen

Andere wegen naar narcisme

Narcisme vermijden bij opgroeiende kinderen

Borderline, het logische antwoord op psychopathie

Zijn narcisme en psychopathie erfelijk?

Waarom zijn er meer mannelijke narcisten dan vrouwelijke?

De verleiding van het narcisme

Op het kruispunt tussen borderline, narcisme en psychopathie

De verschillen tussen autisme en psychopathie

De manipulatieve autist

De autistische psychopaat

Manipulatieve dubbelpersoonlijkheden

De psychopate schaduw van alcoholici

II Als het individuatieproces stilvalt

Het Individuatieproces

Randpsychopaten, restpsychopaten en halfpsychopaten.

De innerlijke moraal van de psychopaat en zijn gebrek aan Wezenscontact

De Schaduw die van het Wezen komt

Psychopathie en Vorige Levens

Op weg naar psychopathie?

Psychose en tijdelijke psychopathie

Alcoholpsychose en dronkenschappsychopathie

De psychopathie van de verslaafde

Hoe verlichting psychopathie in de hand kan werken

De verlokking van de Schaduw

Karmische collocatie

Integratie van de Schaduw?

De integratie van een psychopate schaduwdeelpersoonlijkheid

De ontwikkeling van narcisme vermijden bij opgroeiende kinderen

III Hoe functioneren psychopaten en narcisten ?

Gelijkenissen, verschillen en overlappingen

Psychopathie door de bril van de aura-chakrapsychologie

Een psycho-energetische kijk op narcisme

Verslaafd aan aandacht

Psychopathie, narcisme en therapie

Narcistische therapeuten

Narcistische sekteleiders

Effectgerichte communicatie

Manipulatief verleiden en bevestiging afdwingen

Conflictminnend

Subtiel en minder subtiel vernederen

‘Charisma’ of fake?

Psychopathie, sympathie en empathie

Het verschil tussen emotionele sensaties met een fysieke oorsprongen diepere gevoelens

Geweten, angst en schaamte

Vertrouwen, zelfvertrouwen en geweten

De tranen van de narcist

Misbruik maken van sociale correctiemechanismen

Intelligent (zelf)bedrog

Non-verbale agressie

Meesters van de perceptie

De weinig plastische hersenen van psychopaten

Psychopaten en hun kwaliteiten

Visualiseren zonder te ontvangen

Voorspelbaar in zijn onvoorspelbaarheid

Manipulatief gedrag

De fatsoenlijke psychopaat

Wroeging, spijt en gespletenheid

Toneelspelers of gespleten persoonlijkheden?

Psychopaten en seks

Onverschrokken angsthazen met grootheidswaan

Psychopathie en intuïtieve moraal

Parasieten

De psychopaat met dyspraxie

Wanneer heb je nu met een narcist te maken?

IV Destructieve relaties

Een toxische relatie herkennen

Ziek en waardeloos

Opgroeien met manipulatieve ouders

Blijvende verwarring

Om gek van te worden

‘Ik wil meer evenwicht!’

Een kind delen met een narcist of een psychopaat

Eenzaamheid

De interactie tussen hoogsensitieve personen en mensen met een manipulatieve persoonlijkheid

Zelfoverschatting, de kwetsbare plek van psychopaten en narcisten

Het verschil tussen weggaan en loskomen

Scheiden van een narcist of een psychopaat

Loskomen van een toxische partner door te groeien in eigenwaarde

In dialoog gaan met een narcist

Relatietherapie?

Ingangen (en hoe deze af te sluiten)

Stoppen met erkenning eisen

Afstandelijk mededogen, geen medelijden

Langdurige naweeën

Karmische achtergronden van destructieve relaties

V Psychopatie en narcisme in de samenleving

Mensen, mensapen en psychopathie

Even teruggaan in de tijd

Psychopathie en de evolutie van de mens

Tussen angst en hebzucht

De nefaste invloed van overvloed

Psychopathie en natuurlijke selectie

Hoe hechtingsstoornissen en narcisme epidemische vormen kunnen aannemen

Een variatie op het Stockholmsyndroom

Slavernij, rassendiscriminatie en Wezenloosheid

Psychopathie, bevolkingsdruk en patriarchaat

Narcistische en psychopate organisaties

Illuminati?

Van narcisme-tolerantie tot verering van narcisme

Het kan ook anders

Appendix: Zwarte Magie doorprikt

Het kan ook anders…

…maar voor het zover is, is er nog flink wat werk aan de winkel.

Narcisme is niet de normale menselijke manier van functioneren, maar een afwijking ten gevolge van een traumatiserende samenlevingsvorm. Het is een symptoom van een getraumatiseerde samenleving. Door het shifting baseline syndroom zijn we er echter in gaan geloven dat narcisme niet alleen de norm is maar een na te streven zijnstoestand die tot succes leidt. Dit heeft geleid tot vergoelijking en verering van narcisme en machiavellisme. Hoe meer we om ons heen kijken en zien hoe we ons werkelijk gedragen, hoe erger het opvalt dat de basisprincipes van het narcisme werkelijk overal hun invloed laten gelden.

Hieraan kunnen we een einde maken. Dit begint met het besef dat verandering wel degelijk mogelijk is en dat we collectief gelukkiger zouden zijn door terug te keren naar een samenleving waarin onze natuurlijke waarden, die gebaseerd zijn op empathie en een werkzaam geweten, de ethische standaard vormen.

Wie van thuis uit een veilige hechting heeft meegekregen, voelt zich tevens veilig gehecht in het ecosysteem van het leven. Dit leidt tot het vermogen om erop te vertrouwen dat het leven je altijd voldoende te bieden zal hebben, zowel qua voedsel, materiële noden als ontwikkelingskansen. Meer hebben dan een anders, jaloers opkijken naar mensen die het beter hebben en verlangen naar macht, vormen bijgevolg geen voortdurende verleiding. Angst voor te kort neemt geen irrationele proporties meer aan. Integendeel: het besef dat een evenredige verdeling van welstand en kansen het beste is voor iedereen, wordt dan vanzelfsprekend. Het besef dat meer hebben dan wat je nodig hebt altijd ten koste gaat van anderen die minder hebben, moet voldoende zijn om niet langer behoefte te hebben aan narcistisch groeikapitalisme.

We kunnen en moeten onze samenleving zodanig herinrichten dat er niet enkel op papier evenwaardigheid is tussen mannen en vrouwen, maar dat dit ook in de praktijk mogelijk wordt. Het moet tevens een kernwaarde worden dat de keuze om al dan niet kinderen te hebben in de eerste plaats afgewogen wordt aan de noden die kinderen hebben en niet aan die van de volwassenen met een kinderwens. Een van de basisnoden van elk kind is emotionele veiligheid. Tijdens het opgroeien van een kind moet die ten allen tijde gegarandeerd kunnen worden. Wie al op voorhand kan inschatten dat zijn levensstijl daar niet de gelegenheid toe biedt, moet niet aan kinderen beginnen. Ouders hun leven zodanig willen organiseren dat ze hun kinderen wel al het materieel en emotioneel noodzakelijke kunnen bieden, moeten hiertoe de kans krijgen. Dit kan betekenen dat kinderloze volwassenen of mensen met volwassen kinderen meer maatschappelijke taken moeten vervullen en meer maatschappelijke verantwoordelijkheid moeten nemen dan zij die hun tijd en energie nodig hebben om hun kinderen op te voeden tot integere, niet-getraumatiseerde volwassenen.

In onze cultuur moet kritiek op uitingen van narcisme een normale zaak worden en niet langer een uitzondering. Narcisten mogen niet langer op een voetstuk geplaatst worden en als rolmodel naar voor geschoven worden. Psychopaten moeten nauwlettend in het oog gehouden worden opdat ze zich als mensen met fatsoenlijke normen en waarden gedragen. Maar vooral moeten er methodes bedacht en in de praktijk gebracht worden om mensen met een narcistische of een psychopate persoonlijkheidsstructuur uit machtsposities te weren. Zodoende kunnen dit terug ‘maatschappelijke functies met een grote verantwoordelijkheid’ worden in plaats van machtsposities.

Kortom, om terug plaats te maken voor menslievende normen en waarden in onze samenleving is er een totale cultuuromslag nodig. Deze zal er echter niet komen onder impuls van bestaande organisaties met een patriarchale structuur, waar alle hedendaagse grote religies voorbeelden van zijn. De omslag kan er enkel maar komen van onderuit, onder impuls van alle individuen die vanuit hun persoonlijke spirituele ingesteldheid contact hebben met de intuïtieve moraal van de Wezenlijke mens.

De basisprincipes voor een narcismevrije samenleving zijn: oprechtheid, zorgzaamheid, integriteit, respect en redelijkheid. Als we ons volgens deze normen gedragen, zowel naar onszelf als naar anderen en tevens ten opzichte van onze levende omgeving met inbegrip van alle andere levensvormen, scheppen we een samenleving die zowel fysiek als emotioneel veilig is.

Oprechtheid betekent dat je te allen tijde bereid bent eerlijk te zijn, op zoek te gaan naar de waarheid en naar de gevonden waarheden te leven. Dit betekent tevens dat we onze fouten kunnen toegeven en bereid zijn er iets aan te doen, waarbij het zowel om verkeerde opvattingen kan gaan als om acties met pijnlijke gevolgen. Oprechtheid is immers niet hetzelfde als perfectie. Elk individu is voortdurend aan het bijleren en aan het groeien, net zoals de mensengemeenschap in zijn geheel. Oprechtheid levert hier een geschikte voedingsbodem voor.

Integriteit houdt in dat we ernaar streven onze woorden en daden in overeenstemming te brengen met elkaar. Bijgevolg is er geen plaats voor effectgerichte communicatie en leugens, ook niet voor zelfbedrog.

Respect begint met zelfrespect en breidt zich vandaar automatisch uit naar respect voor zowel de andere mensen als voor de levende omgeving. Verschillen mogen er zijn. Anders zijn is niet beter of slechter. Maar respect moet vanuit zelfrespect vertrekken, anders zijn we niet in staat om een halt toe te roepen aan mensen die zelf geen respect hebben voor een ander. Alhoewel respect een belangrijk basisprincipe is, is het niet onbeperkt toepasbaar. Wie niet zorgzaam is voor zichzelf, voor een ander en voor zijn omgeving, verdient geen respect. Respect en zorgzaamheid dienen hand in hand te gaan, anders hebben we geen gezonde basis van waaruit we elkaar kunnen beoordelen. Respect is een vorm van passieve betrokkenheid.

Zorgzaamheid moeten we niet enkel tegenover anderen in de praktijk brengen, maar in even sterke mate tegenover onszelf. Ook zorgzaamheid ten opzichte van de levende omgeving waarvan we deel uitmaken en waarvan we afhankelijk zijn, zou vanzelfsprekend moeten zijn. Zorgzaamheid leidt tot actieve betrokkenheid.

Redelijkheid is een basisprincipe waaraan onze geschreven en ongeschreven wetten en regels moeten voldoen. Redelijkheid in oordelen en veroordelen zorgt voor gezonde correctiemechanismen waar iedereen zich moet kunnen vinden.

Dit staat in schril contrast met de basisprincipes van het narcistisch groeikapitalisme, dat als kernwaarden winstbejag, economische groei en succes heeft. Hierin is weinig tot geen ruimte voor redelijkheid, zorgzaamheid en respect. Integriteit en oprechtheid staan het in de praktijk brengen van deze principes zelfs ronduit in de weg.

Het is tevens nodig om de historische verdraaiing van het inzicht dat Charles Darwin in zijn evolutietheorie formuleerde recht te zetten: toen hij het had over the survival of the best fitting bedoelde hij dat de best aangepaste individuen en soorten de meeste kans hadden om te overleven. Hij had het niet over the survival of the fittest, wat algemeen geïnterpreteerd wordt als dat de meest fitte, sterke en gezonde individuen en soorten de meeste overlevingskans hebben. Een invloedrijke tijdgenoot van hem verdraaide zijn woorden en het daardoor uitgedrukte inzicht, wat tot koren op de molen van het institutioneel fascisme heeft geleid.

Een samenleving waarin men oprechtheid, integriteit en respect hoog in het vaandel draagt en zorgzaam met elkaar omgaat, heeft meer kans om de tand des tijds te doorstaan en zich aan veranderingen aan te passen dan een samenleving waarin men bij elke gelegenheid strijd met elkaar voert om elkaar te overtroeven.

En verder moet de tijd zijn werk kunnen doen. Het is nu eenmaal onmogelijk om een grondige cultuuromslag te bewerkstelligen binnen het tijdsbestek van één mensengeneratie. Hetzelfde geldt voor de gevolgen van onveilige hechting. Voor het genezen hiervan zijn minstens drie generaties nodig. Dit soort trauma’s worden immers grotendeels van generatie op generatie overgedragen. Het vergt een zeer bewuste ingesteldheid om dit patroon van culturele overdracht te doorbreken, maar daar zijn we wel toe in staat indien we dat willen. Bij de eerste generatie die er bewust werk van maakt, zullen er al minder onveilige opvoedingspatronen doorgegeven worden, bij de tweede nog minder en de derde generatie moet in staat zijn haar kinderen volledig traumavrij op te voeden.

Hetzelfde geldt voor het uitbannen van narcistische gedragspatronen: ook deze cultuuromslag heeft tijd nodig om volledig geïntegreerd te geraken. Maar dit alles is aan één grote voorwaarde verbonden: een veilige wereld. Hier en daar bestaat deze, maar lang niet overal. We moeten dus gewoonweg beginnen daar waar het mogelijk is – hier, nu, vandaag nog – en de positieve aanpak laten uitdijen als een glinsterende olievlek. Het is niet enkel narcisme dat zich op die manier verspreiden kan, ook de tegenreactie.

***

Laat ons het recht behouden om te blijven dromen van een betere wereld,

zo’n wereld waarin geen plaats is voor egoïsme en machtsmisbruik

en waar leiding geven

synoniem is voor verantwoordelijkheid nemen en zorgzaamheid ten toon spreiden.

***

 ************************************************************************************

Dit is een voorpublicatie uit mijn volgende boek in de reeks Karmische Psychologie,

Karmische Psychologie Deel 4: Aarde en Schaduw, Boek III: Psychopathie en Narcisme.

Deze tekst maakt deel uit van hoofdstuk V: Psychopathie en Narcisme in de Samenleving

Dit boek verschijnt in het najaar van  2025. Wens je het boek reeds in voorverkoop te bestellen: stuur een mailtje naar info@henkcoudenys.be

Wie een boek van me koopt, helpt me in leven houden.  Schrijven neemt veel tijd in beslag en brengt weinig op.  Dat is niet erg, maar elk verkocht boek is toch meer dan welkom

Een overzicht van mijn gepubliceerde boeken vind je op www.henkcoudenys.be 

Waarover gaat 'Onze Erfenis van Moeder Aarde'?

 Elk Wezenlijk, gewetensvol mens ervaart vroeg of laat een innerlijk conflict tussen enerzijds de emotionele noden en instinctieve reflexen die met het lichaam samen hangen en zijn intuïtieve, Wezenlijke morele waarden.  Het aardse en het Wezenlijke in onszelf zijn immers lang niet altijd in harmonie met elkaar.  Wat we uit zelfbehoud vanuit onze instinctieve reflexen voelen en doen, is vaak zelfs totaal tegenstrijdig met hoe we ons zouden willen voelen en gedragen vanuit onze Wezenlijke moraal.  

Ons lichaam is een deel van de aarde en dus in eerste instantie onderhevig aan de wetmatigheden van de aarde.  Deze staan ten dienste van overleven en van de kans om ons voort te planten.  Ons Wezenlijke zelf is daarentegen niet louter aan de aarde gebonden maar blijft bestaan en verder evolueren doorheen onze opeenvolgende levens op aarde die afgewisseld worden met tussenlevens in een niet-materiële belevingssfeer, los van een fysiek lichaam.  Tijdens die tussenfasen kunnen we een onvoorwaardelijke verbondenheid ervaren met alles wat bestaat en met elk ander levend en bewust wezen.   Het bewustzijn van ons Wezen is bijgevolg ingebed in het besef van verwevenheid tussen alle bewustzijns van alle andere wezens, of die nu als mens op aarde incarneren of niet.  Ook tijdens transcendente bewustzijnservaringen, bijna-doodervaringen en gerichte meditaties kan dit indringende besef ons overspoelen. 

Daarentegen is het ik-bewustzijn, dat samenhangt met ons lichaam veel individualistischer van aard en sterk onderhevig aan wat onze instincten en onze lichamelijke behoeften van ons eisen.  Deze kunnen  er ons op een dwingende manier toe aanzetten de onvoorwaardelijke verbondenheid en de intense  verwevenheid te negeren en acties te ondernemen die pijnlijk zijn voor anderen, zonder dat we daar zelf onder lijden.  Hoe meer het Wezenlijke bewustzijn zich echter met het ik-bewustzijn vermengt, hoe empathischer we reageren op niet alleen andere mensen maar ook op andere levende wezens.  Het opvolgen van onze overlevingsreflexen wordt daardoor niet langer vanzelfsprekend, want wat we een ander aandoen beleven we nu mee alsof we het zelf ook ondergaan.  

In 'Onze Erfenis van Moeder Aarde' wordt deze morele tweespalt in detail bestudeerd en besproken en gaan we op zoek naar oplossingen waarmee we die beide tegenpolen  in onszelf kunnen verzoenen met elkaar.

**********************************************************************************

De volledige titel van het boek luidt:  

Karmische Psychologie 4: Aarde en Schaduw, Boek I: Onze Erfenis van Moeder Aarde 

(ISBN 9789077101193). Dit boek kan bij elke (internet)boekhandel besteld worden.

Een overzicht van mijn reeds gepubliceerde boeken vind je op WWW.Henkcoudenys.be 

Loskomen van een toxische partner door te groeien in eigenwaarde

 

Loskomen van een toxische partner door te groeien in eigenwaarde

Mensen die een gebrek aan eigenwaarde hebben, hebben dit in de regel overgehouden aan intensieve contacten met narcisten en/of met narcistische organisaties tijdens hun jeugd. De conditioneringen die hiermee gepaard gingen, hebben hun zowel hun eigenwaarde en hun zelfbeeld beschadigd, als hun besef van wat gezonde normen en waarden zijn.

Daardoor worden ze in een intieme relatie gemakkelijk opnieuw het slachtoffer van een manipulatieve partner. Desondanks krijgen ze vaak dingen te horen zoals: ‘Je trekt dit aan vanuit je gebrek aan eigenwaarde. Indien je je anders zou opstellen, zou je partner (of wie het ook is onder wiens narcisme je lijdt) je anders behandelen.’ Nee dus.

Niemand is verplicht zich neerbuigend, kwetsend of laatdunkend op te stellen tegenover iemand met een laag zelfbeeld. Narcisten doen dit echter systematisch, ook tegenover mensen met een gezonde eigenwaarde. Bij deze laatste komt het echter minder diep binnen. Mensen die reeds een geschonden zelfbeeld hebben gaan daarentegen heel rap twijfelen aan zichzelf. Daardoor hebben ze de neiging om het machtsspel van narcisten zodanig lang te verdragen tot ze eraan onderdoor gaan. Aan mensen met een gezonde eigenwaarde daarentegen, hebben narcisten een hele kluif om macht over hen te krijgen. In veel gevallen slagen ze daar niet in.

Je losmaken maken van narcisten begint met het opbouwen van een gezond stelsel van normen en waarden, waarin geen plaats is voor vernedering en manipulatie, enkel voor integriteit. Beseffen dat gekleineerd en onzeker gemaakt worden noch normaal, noch gezond is, is iets wat tijd nodig kan hebben en slechts met voldoende hulp en herhaling tot stand kan worden gebracht. Het uitwerken van de achterliggende trauma’s vormt hier uiteraard een onontbeerlijke bijdrage toe.

Maar in het geval van narcisme schuilt er nog een ander addertje onder het gras. In tegenstelling tot psychopathie is narcisme (nog steeds) in heel veel aspecten van onze samenleving verankerd. Het eeuwenoude en wijdverbreide patriarchale systeem is er immers op gebaseerd. Het zelfde geldt voor de spelregels van het kapitalisme: (‘The winner takes it all’…)

Daardoor leven we allemaal ingebed in een ruimere omgeving die overheerst wordt door ongezonde normen en waarden. Dit maakt het moeilijk om de perceptie dat dominant en kwetsend gedrag normaal is, te doorbreken.

Het is pas indien je alle bronnen waaruit jouw gebrek aan eigenwaarde door worden gevoed droog legt, dat je in staat zal zijn je te wapenen tegen de manipulaties van narcisten. In de praktijk betekent dit dat je heel grondig moet leren kijken naar welke aspecten van je opvoeding er niet oké waren omdat ze je ertoe hebben gedwongen over je grenzen te laten gaan. Voorbeelden hiervan zijn:

• Je werd verplicht altijd een knuffel of een kus te geven aan mensen bij wie je je niet veilig voelde.

• Als je iets niet leuk vond om te doen of te ondergaan, ‘moest je je niet zo aanstellen’.

• Terechte klachten over grensoverschrijdend gedrag van anderen werden systematisch vergoelijkt, weggelachen of geminimaliseerd.

• Je werd gedrild om altijd te gehoorzamen, ongeacht je eigen mening, perceptie of ervaring met datgene wat je moest doen of niet mocht doen.

• Je kreeg van je ouders of andere mensen die dicht bij je stonden herhaaldelijk spottende of minachtende opmerkingen over je uiterlijk, gedrag, kledij of emoties.

• Je was het slachtoffer van discriminatie.

Tezelfdertijd leer je om in functie van een ander te leven, nooit in functie van jezelf. Een ander tot het middelpunt maken van je leven, de ondersteuning van zijn doelen tot jouw levensdoel maken terwijl je je eigen behoeften wegcijfert, dit wordt als ‘normaal’ beschouwt als je opgevoed wordt tot iemand met een gebrekkige eigenwaarde. Eens iets voor jezelf willen, met je eigen behoeften rekening houden of opkomen voor je eigen kansen wordt in dat geval consequent geassocieerd met egoïsme.

Om je eigenwaarde zodoende te herstellen is er best wel wat werk aan de winkel, maar indien je dit niet doet, wordt het onmogelijk om je los te maken van een manipulatieve partner.

Indien de therapeutische aanpak van dergelijke bronnen uit de jeugd niet voldoende zijn om je eigenwaarde te herstellen, kan het nodig zijn om je vorige-levensgeschiedenis onder de loep te nemen. Ernstige vorige-levenstrauma’s kunnen zowel de perceptie van de realiteit als je zelfbeeld ernstig verkleuren.

Een voorbeeld hiervan was de rotsvaste overtuiging van een vrouw dat ze niet het recht had om haar job (een winkelopen houden) uit te oefenen omdat ze geen enkel diploma had. Dit was in de realiteit geen enkel probleem, maar toch voelde ze zich nooit op haar gemak tegenover haar klanten. Tijdens een vorig leven was ze het slachtoffer geweest van het systeem van gilden die de macht hadden om iemand in een bepaalde beroepscategorie toe te laten of niet. Ze had toen een beroep uitgeoefend terwijl ze niet tot de gilde in kwestie was toegelaten en dat had geleid tot gerechtelijke vervolging en de bedelstaf. In haar huidige leven leed haar eigenwaarde nog steeds onder dit trauma.

Indien dergelijke vorige-levenstrauma’s negatief inwerken op zelfbeeld en eigenwaarde, vormen ze een bijkomende bron die moet drooggelegd worden met therapeutische hulp. Elke deeloorzaak van gebrekkige eigenwaarde die opgeruimd wordt, brengt het loskomen uit een toxische relatie een stap dichterbij.

 ************************************************************************************

Dit is een voorpublicatie uit mijn volgende boek in de reeks Karmische Psychologie,

Karmische Psychologie Deel 4: Aarde en Schaduw, Boek III: Psychopathie en Narcisme.

Deze tekst maakt deel uit van hoofdstuk IV: Toxische relaties.

Dit boek verschijnt in het najaar van  2025. 

Wie een boek van me koopt, helpt me in leven houden.  Schrijven neemt veel tijd in beslag en brengt weinig op.  Dat is niet erg, maar elk verkocht boek is toch meer dan welkom

!Een overzicht van mijn gepubliceerde boeken vind je op www.henkcoudenys.be