maandag 26 mei 2025

Manipulatief verleiden en bevestiging afdwingen (voorpublicatie uit 'Psychopathie en Narcisme')

 

Manipulatief verleiden en bevestiging afdwingen


Veel narcisten en psychopaten zijn bij zowat elk sociaal contact bezig met verleiden. Kwetsbare mensen, die lijden onder een gebrek aan aandacht, ervaren dit al snel als aandacht die speciaal voor hen is bestemd, waardoor ze zich aangetrokken voelen tot de pseudoverleider, zich voor hem of haar open stellen en automatisch ook veel krediet verlenen. Tot het tegendeel staalhard bewezen is, geloven ze in diens goeie intenties. Maar het gaat wel degelijk om een vorm van verleiding waarvan het enige doel is: iets gedaan krijgen van de ander dat anders niet zou gebeuren. Vandaar dat ik de term ‘pseudoverleiders’ gebruik. Narcisten en psychopaten zijn niet geïnteresseerd in wie de ander is, hoe die persoon denkt en voelt. Ze zijn enkel geïnteresseerd in wat die persoon voor hen kan betekenen, wat ze van iemand gedaan kunnen krijgen of wat ze van die ander kunnen lospeuteren.

De natuurlijke functie van verleiden staat ten dienste van de paarvorming, zowel bij mensen als bij andere dieren. In ons geval geeft de verleider de boodschap: ‘Ik vind je interessant, wil je beter leren kennen en hoop dat dit uitmondt in lichamelijke intimiteit en eventueel een intieme relatie.’ Indien diegene die verleid wordt hierin meegaat, wordt er geflirt en dat flirten kan ofwel uitmonden in intimiteit en het begin van een relatie, of het kan het einde van het spel betekenen.

De eerste en meest voorkomende vorm van manipulatief verleiden is gericht op het afdwingen van seks. Het spel van aandacht en bevestiging geven dat leidt tot flirten wordt enkel ingezet om tot seksuele activiteit over te gaan, zonder dat het de bedoeling is dat hier iets meer uit voort komt. Integendeel is het de bedoeling dat er niet meer dan dat gebeurt en dat de verleider daarna verder zijn eigen gang kan gaan zonder nog met de ander geconfronteerd te worden. Indien beide betrokkenen hier hetzelfde over denken, is er geen probleem. Meestal echter is er sprake van één van beiden die hoopt op meer. Dat kan ook de verleider zelf zijn indien de tegenpartij zich overgeeft aan flirten met als enig doel seks te kunnen hebben.

Bij narcisten en ook bij heel wat psychopaten, gaat het om veel meer dan seks. Verleiden wordt ingezet om als aandachtsmagneet te dienen, ter bevestiging van het eigen ego en vaak genoeg ook om allerlei vormen van materieel en sociaal voordeel te bekomen op de rug van diegene die verleid wordt.

Manipulatieve verleiding wordt ook steevast ingezet ten opzichte van mensen met wie ze reeds een relatie hebben en zelfs ten opzichte van mensen uit wie ze reeds alles geperst hebben wat eruit te halen valt. Het doel is in dit geval de status quo behouden, zorgen dat er niets verandert. Potentiële conflicten worden hierdoor op een manipulatieve manier ontmijnd, kritiek al op voorhand gepareerd. De macht over de ander wordt op die manier bestendigd. Lukt verleiden niet meer, dan wordt er overgeschakeld op intimidatie. Vaak ook worden er strategieën ingezet om bevestiging af te dwingen waarbij een derde wordt ingeschakeld, tegen diens wil in of zonder dat deze er zich van bewust is. Een veel voorkomend voorbeeld:

Persoon A is manipulatief van aard en wil persoon B van iets overtuigen, met als doel daar voordeel uit te halen. Terwijl hij tegen B praat, kijkt hij C heel strak aan en knikt tezelfdertijd om de paar woorden van ja. Hierdoor wordt tegenover B de indruk gewekt dat C helemaal mee gaat in het betoog van A en dat A en C het over alles eens zijn. C van zijn kant, raakt hierdoor in de war maar weet niet hoe hij moet reageren. Er is immers een gesprek aan de gang tussen A en B waar hij niet echt aan deelneemt. Resultaat: B laat zich door A ompraten omdat hij het gevoel krijgt er anders alleen voor te staan, want ook C lijkt de mening van A toegedaan.

Dat laatste is niet noodzakelijk waar en mogelijk zelfs totaal uit de lucht gegrepen, maar A speelt het met zijn intimiderende lichaamstaal voor elkaar om die indruk te wekken. Daarenboven speelt hij B en C uit elkaar, want hij heeft verwarring en mogelijk zelfs wantrouwen tussen hen gecreëerd.

In het meest onschuldige geval is de manipulator in kwestie een narcist die gewoon aandacht wil en deze trucjes gebruikt om de aandacht vast te houden. Er bestaan echter tal van scenario’s waarbij er ergere dingen gebeuren. De manipulator kan deze technieken bv gebruiken om zich in een relatie met zijn slachtoffer te wurmen en op deze persoon te gaan parasiteren of het kan dienen om een ander te overhalen tot het steunen van of het investeren in een onzalig initiatief. Manipulatieve verleiding wordt massaal ingezet bij online fraude, reclame en verkiezingspropaganda. De ergste situaties zijn echter deze waarbij tieners door volwassenen verleid worden en ofwel in de wereld van het drugs dealen terecht komen, of in de prostitutie annex mensenhandel. Ook sekteleiders maken massaal misbruik van manipulatieve verleiding en afgedwongen bevestiging om nieuwe leden (annex emotionele slaven) te werven en om de bestaande leden in het gareel te houden.

Narcisten bezondigen zich quasi zonder uitzondering aan manipulatief verleiden. Van psychopaten kan niet hetzelfde gezegd worden, maar psychopaten die deze technieken toepassen, zijn er over het algemeen veel beter in dan narcisten. Psychopaten kunnen immers perfecte toneelspelers zijn die kunnen inschatten hoever ze kunnen gaan zonder argwaan te wekken. Ze doseren de aandacht die ze geven zorgvuldig, lassen pauzes in en hebben geduld om hun doel te bereiken. Binnen dat toneelspel hoort ook het ogenschijnlijk loslaten van hun slachtoffer en hun doel, als ze merken dat ze geen beet hebben. Juist dat maakt hen de gevaarlijkste manipulatieve verleiders.

Narcisten daarentegen hebben de neiging te overdrijven: complimentjes, subtiele en minder subtiele aanrakingen, cadeautjes, pure ‘love bombing’. Feitelijk zijn de meesten onder hen daardoor relatief gemakkelijk te doorzien. Desondanks lopen er genoeg kwetsbare mensen rond die hen tot slachtoffer kunnen worden. Wat een rode vlag zou moeten zijn voor ieder die dit meemaakt, is dat narcisten geen neen kunnen verdragen. Ze verdubbelen hun pogingen om een slachtoffer binnen te rijven indien ze op weerstand of afwijzing botsen. In veel gevallen verknoeien ze het hierdoor voor zichzelf, toch zeker bij de meer wakkere potentiële slachtoffers. Ze kunnen dan al snel lomp, giftig en dwingend worden indien ze hun prooi dreigen kwijt te spelen. Zij die het subtieler spelen, schakelen in dit geval over op slachtofferschap en doen beroep op de empathische kant van hun prooi. Indien het om vrouwen gaat richten ze zich op latente of onbevredigde moedergevoelens. In dat geval gebruiken ze de verleidingstechnieken van een kind ten opzichte van een moeder.

Sommigen gebruiken echter een publiek forum om hun doel te bereiken.

Een voorbeeld hiervan was een man die na enkele keren afgewezen te zijn door de vrouw op wie hij zijn zinnen had gezet, kartonnen bordjes langs de straat zette, langs de dagelijkse route van de vrouw in kwestie, met boodschappen zoals:’A. ik wacht op jou!’ of ‘A ik hou van jou.’ Dit leidde tot druk op de vrouw van enkele van hun gemeenschappelijke kennissen om toch maar overstag te gaan. Het resultaat was een destructieve relatie die enkele jaren duurde en nog decennia lang voor miserie zou zorgen wegens een gemeenschappelijk kind.

Het leren doorzien van dergelijke technieken, is dan ook in ieders belang en mag wat mij betreft een verplicht onderdeel worden van elke opleiding tot psycholoog of psychotherapeut. Doorzien moet dan wel gepaard gaan met het vermogen ontwikkelen om neen te zeggen en de eigen grenzen dicht te houden. Dat is nu net de achilleshiel van de meeste slachtoffers en potentiële slachtoffers. Ook dat gegeven zou systematisch aan bod moeten komen in psychotherapeutische opleidingen.

 ************************************************************************************

Dit is een voorpublicatie van mijn volgende boek uit de reeks Karmische Psychologie,

Karmische Psychologie Deel 4: Aarde en Schaduw, Boek III: Psychopathie en Narcisme.

Deze tekst maakt deel uit van hoofdstuk III: hoe functioneren narcisten en psychopaten?

Dit boek verschijnt wellicht in het najaar van  2025. 

Een overzicht van mijn gepubliceerde boeken vind je op www.henkcoudenys.be 

Wie een boek van me koopt, helpt me in leven houden.  Schrijven neemt veel tijd in beslag en brengt weinig op.  Dat is niet erg, maar elk verkocht boek is toch meer dan welkom! 


Geen opmerkingen:

Een reactie posten