woensdag 2 februari 2022

Psychosomatiek werkt in twee richtingen (Hoogsensitief - Anders Bekeken, aanvulling 24)

 

Psychosomatiek werkt in twee richtingen

Hoogsensitief – Anders Bekeken (Aanvulling 24) -

Vrijwel alle hoogsensitieve mensen zijn intensief onderhevig aan psychosomatische processen: heftige emoties en mentale stress vertalen zich vrijwel automatisch in lichamelijke verschijnselen, meestal ongemakken. Wie zich met aurawaarneming of –voelen bezig houdt, herkent dit aan de naadloze overgang tussen de lichamelijke auralaag en de hierop aansluitende emotionele auralaag. De grens tussen beide auralagen is zeer permeabel. Op die manier lijken emotionele ladingen zich toegang te verschaffen tot de lichaamsbeleving. Mensen die over een betere afgrenzing tussen het lichamelijke en het emotionele domein beschikken, hebben hier minder last van. Maar dit is dus niet het geval voor de meeste HSP-ers.

Spanning in de onderbuik, diarree, maagklachten, pijnlijke schouders of onderrug: het komt en gaat in overeenstemming met de overheersende emoties van de dag.

Een extremer voorbeeld van dit principe vinden we bij hooggevoelige kleine kinderen die hoge koorts ontwikkelen in reactie op overdreven drukte. Hun immuunsysteem komt in actie tegen een vermeende infectie, terwijl er ‘slechts’ sprake is van een psychosomatische reactie: er komen te veel prikkels binnen en hun lichaam reageert hierop alsof er een invasie is van een ziekteverwekker. De koorts verdwijnt in de regel even snel als hij opkomt, namelijk na een goeie nachtrust in een prikkelarme thuisomgeving.

Na een dag vol intense emotionele belevenissen kan het lichaam van hoogsensitieve mensen aanvoelen alsof het is gesloopt. Alles doet pijn, niet vanwege overdreven fysieke inspanningen, maar als gevolg van het incasseren van heftige emoties. Al is fysieke zorg voor het lichaam uiteraard meer dan welkom op dergelijke momenten (een warm bad, een massage, knufels!), tijd en ruimte voor emotionele verwerking is evenzeer aan de orde. De combinatie van de twee werkt het best.

Ook het beleven van positieve emoties heeft een directe impact op het lichamelijk welzijn. Geluk, genot, vreugde, emotionele warmte en veiligheid leiden vrijwel onmiddellijk tot een intense ontspanning van het lichaam. Dit kunnen zeer efficiënte pijnstillers zijn. Het opzoeken van ervaringen en het uitvoeren van bezigheden die tot vreugde leiden, kunnen de levenskwaliteit op zowel emotioneel als lichamelijk vlak enorm verbeteren. Mensen met een intense psychosomatiek die gelukkig zijn, zijn in de regel ook gezond.

Indien er permanente prikkels zijn in je leven die voor even permanente belastende psychosomatische ongemakken zorgen, is het zeer belangrijk om heel goed voor je lichaam zorg te dragen. Psychosomatiek werkt namelijk in twee richtingen. Wat ontspannend en helend werkt voor het lichaam, werkt tevens door in het emotionele domein. Gezond eten, gezonde lichaamsbeweging (het liefst in de open lucht), voldoende lange nachtrust, creatieve bezigheden die met heel het lichaam beleefd worden (bv musiceren, dansen!) dragen bij tot de emotionele verwerking en het tot rust komen van gevoelens en gedachten. Al wat je doet om je lichaam te koesteren, leidt tevens tot het herstellen van een innerlijk evenwicht op emotioneel vlak.

Heel wat mensen die zich fysiek gesloopt voelen als gevolg van mentale en emotionele stress, neigen echter tot het tegenovergestelde: een snelle ongezonde hap, snoepen, tv-kijken om zich te verdoven (in een vruchteloze poging zich te ontspannen), laat opblijven, op de zetel hangen, alcohol consumeren en dergelijke meer. Het gevolg hiervan is het ontstaan van een vicieuze cirkel waarbij lichamelijk ongemak het emotioneel onevenwicht versterkt terwijl de emotionele stress de werking en de beleving van het lichaam verder ontwricht via de psychosomatische wisselwerking tussen lichaam en emoties.

In dergelijke gevallen is er maar één oplossing: gebruik je laatste restje wilskracht om ondanks de vermoeidheid iets helends te doen, zoals een warm bad nemen of een wandeling in de frisse lucht maken, gevolgd door het nuttigen van een gezonde maaltijd. Zoek tevens een klankbord voor je emoties door ofwel de dag door te praten met iemand die jou begrijpt of door je emoties uit te schrijven of er een creatieve uitweg aan te geven. Deze mogelijkheden dien je in de structuur van je leven in te bouwen zodat deze structuur je houvast biedt. Op die manier kan je vermijden om in een negatieve spiraal terecht te komen onder invloed van de beide richtingen van de psychosomatiek.

 ******

Deze tekst vormt een aanvulling bij

Hoogsensitief – Anders Bekeken, tweede verbeterde druk
ISBN 9789077101124