Help! Ik heb de foute emoties!? (Hoogsensitief - Anders Bekeken, aanvulling 21)

Hoogsensitief - Anders Bekeken (Aanvulling 21) –

.Help! Ik heb de foute emoties!?

In doorsnee gezinnen waar geen kennis aanwezig is over hoogsensitiviteit, wordt aan hooggevoelige kinderen in de regel aangeleerd om hun heftige emoties te onderdrukken. Over de problemen die hieruit voortvloeien kan je lezen in mijn blogs van   24/8/2017 (Terug leren omgaan met emoties) en 15/10/2017 (Het herstel van de eigenwaarde en de opbouw van een positief zelfbeeld).
 Heel wat hooggevoelige kinderen worden er daarenboven keer op keer mee geconfronteerd dat de aard van hun emoties en de inhoud van wat ze voelen verkeerd is. Hierbij gaat het meestal niet alleen om hun ouders en de andere volwassenen om hen heen, maar vaak ook om hun leeftijdsgenoten. Enkele van de meest voorkomende voorbeelden:

- Je wordt verondersteld een feestje of een uitstap leuk te vinden, maar je vindt het niet leuk. Je voelt je verplicht te doen alsof je het leuk vindt en je voelt je schuldig omdat dit niet zo is. Je vindt het saai, oninteressant, onaangenaam, beklemmend, maar dit zijn de verkeerde emoties in de ogen van de anderen.

- Je vind het leuk om in je eentje in de tuin te zitten op de schommel, of om in het gras wat te zitten fantaseren. Of je zit het liefst alleen op je kamer met een boek of met een film op je i-pad. Maar dat behoor je saai te vinden. Je hier goed bij voelen is het verkeerde gevoel volgens de feedback die je krijgt;

- Sommige mensen die door iedereen afgekeurd en bespot worden vind je leuk omdat ze vriendelijk tegen je zijn of zelfs verlegen op jou reageren, terwijl ze alle anderen uit de weg gaan. Je wordt verondersteld om hen rare freaks te vinden, maar je voelt iets anders. Ze zijn anders dan de anderen en dat trekt jou net aan. Maar dat mag niet.

- Je bent heel vaak bang voor nieuwe situaties en voor gebeurtenissen waar anderen zich weinig of niets van aantrekken. Je krijgt steeds weer te horen dan die angst onnozel is, dat je zwak bent, dat je angst nergens op slaat. Ondanks dat je angst de verkeerde emotie is, krijg je die maar niet weg..

- Je voelt je opgelucht omdat er een uitstap of een evenement afgelast is, terwijl er van je verwacht wordt dat je teleurgesteld of verdrietig bent. Je zou als enige willen juichen maar dan wordt je bekeken alsof je gek bent.

- Je vindt spelletjes en activiteiten die iedereen leuk vindt maar niks. Maar dat mag je niet tonen en dus ook niet voelen.

Doordat dergelijke situaties zich maar al te vaak herhalen, raakt het hooggevoelige kind ervan overtuigd dat er iets mis is met hem. Het vecht tegen zijn eigen emoties, tegen zijn intuïtie en probeert steeds wanhopiger iets anders te voelen dan wat het voelt, want het wil niet steeds afgekeurd worden. Wat natuurlijk niet lukt. Hierdoor ontstaat steeds meer innerlijke verwarring en wordt het zelfbeeld alsmaar negatiever. Ons zelfbeeld wordt immers het sterkst gevormd door onze emoties en niet door de objectieve feiten van hoe we eruit zien, wat we kunnen en hoe we in het leven staan. Deze emoties worden sterk gekleurd door de reacties van anderen. Als de reacties van anderen op onze emoties systematisch negatief zijn, kleurt die negativiteit ons zelfbeeld veel sterker dan indien ze over onze objectieve kwaliteiten gaan.

Hoogsensitieve mensen die op een dergelijke traumatiserende manier zijn opgevoed, zijn extreem kwetsbaar ten opzichte van oordelen van anderen. Elk negatief oordeel treft immers hun toch al wankele zelfbeeld. Bij sommigen mondt dit zelfs uit in kwetsbaar zijn om in een psychose terecht te komen. Een belangrijk aspect van het psychotisch bewustzijn is immers dat dit gepaard gaat met een onwankelbare zekerheid. Deze compenseert de extreme innerlijke onzekerheid die het gevolg is van het systematisch twijfelen aan de eigen gevoelens en emoties, ook al wordt die zekerheid opgehangen aan een psychotisch waanbeeld. Een voorbeeld:

Een jonge vrouw die met de hierboven beschreven afkeuring van haar eigen emoties was opgevoed, kwam in een situatie terecht die ze als zeer bedreigend ervoer. Ze leefde samen met iemand die zeer manipulatief was, zelfmoordneigingen had en tezelfdertijd zeer vernietigend in haar oordelen was over haar. Maar omdat die persoon op jonge leeftijd door haar ouders uit huis was gezet na een jeugd vol mishandeling, mocht ze alleen maar mededogen en begrip voor haar voelen. Haar echte gevoelens – angst en afkeer – waren taboe. Zo was ze immers opgevoed. Haar toch al grote onzekerheid werd op een gegeven ogenblik tot een climax gedreven waarna ze in een psychose terechtkwam. In die psychose ervoer ze de irrationele zekerheid dat ze onkwetsbaar was omdat ze toch op weg was om te transformeren tot een Goddelijk wezen.

Uiteraard is de schade die wordt aangericht bij hoogsensitieve kinderen door hen ervan te doordringen dat ze de verkeerde emoties beleven, lang niet altijd even groot. Het hangt er onder meer vanaf of ze hier alleen in staan of indien er lotgenoten zijn (bv een broer of zus) met wie ze hun zelftwijfels kunnen delen. Samen kunnen ze dan bv tot de conclusie komen dat wat zij voelen helemaal geen onzin is. Wie hier echter alleen in staat en steeds opnieuw de boodschap krijgt dat de eigen emoties verkeerd zijn, bouwt een erg kwetsbare persoonlijkheid op.

Het genezen van dergelijke wonden kan slechts gebeuren in een sociale omgeving die begrip heeft voor de heftige en vaak afwijkende emoties van hooggevoelige mensen. Leren om systematisch je eigen emoties onder ogen te zien, toe te laten en als normaal en waardevol te beschouwen is de enige remedie om het negatieve zelfbeeld en de bijbehorende kwetsbaarheid te overwinnen, ongeacht hoe veel die emoties afwijken van die van je gemiddelde medemens en van wat er door de band genomen van je verwacht wordt.

Uiteraard treft dit fenomeen niet alleen hoogsensitieve kinderen. Maar bij hen is de impact gemiddeld zwaarder en wel om de volgende redenen:

- Hoogsensitiviteit gaat vaker gepaard met afwijkende emotionele behoeften en dus met onbegrepen emotie.

- Emotionaliteit speelt gemiddeld een grotere rol in het bewustzijn van hooggevoelige mensen dan bij anderen. Het meest uitgesproken is dit bij de minderheid van extreem hoogsensitieven bij wie denken en voelen samengaan in een holistische beleving. Elke gedachte is een gevoel en elk gevoel is tezelfdertijd een gedachte. Elke afwijkende en/of sociaal ongewenste gedachte is bijgevolg ook een ‘fout’ gevoel.En wie foute gevoelens beleefd, kan toch geen 'goed mens' zijn?  De schade die dergelijke -vaak onbewuste -  redeneringen aanricht aan het zelfbeeld en de eigenwaarde van hooggevoelige mensen, kan bijgevolg groot zijn, vooral als we er ook rekening mee houden dat de gewetensfunctie van hoogsensitieve mensen heel wat dominanter is dan gemiddeld.


*******

Deze tekst vormt een aanvulling bij

Hoogsensitief – Anders Bekeken, tweede verbeterde druk

ISBN 9789077101124

Visualisatie: een filter tegen de emotionele achtergrondruis

De Kunst van het Visualiseren (29) – Een filter tegen de emotionele achtergrondruis

Op elke plek waar we komen, is er achtergrondgeluid. Als dit achtergrondgeluid ons vertrouwd is, merken we het eenvoudigweg niet op. Pas als het verandert, dringt het zich aan ons bewustzijn op. In elke samenleving en in elke niche van onze samenleving is er ook zoiets als ‘emotionele achtergrondruis’. Hiermee doel ik op de overheersende emoties die door de meeste mensen gedeeld worden en die bijgevolg dominant zijn. Ook deze merken we niet op indien we eraan gewoon zijn. Een voorbeeld:

Indien de drukte in de stad tijdens een verlofperiode verandert in een vakantiesfeertje is de emotionele achtergrondruis veranderd van ‘stressy’ naar ontspannen. In Gent, tijdens de jaarlijkse Gentse feesten is dit heel sterk merkbaar, dan wordt de stadsstress tien dagen lang ingeruild door hectische feestvreugde. De stad voelt anders aan omdat de emotionele achtergrondruis veranderd is. Iedereen reageert hierop. De één wordt er enthousiast van en laat zich erin meeslepen, de ander vlucht ervan weg, maar het laat niemand onberoerd. Voor de vaste stadsbewoners is de emotionele stress die gepaard gaat met gehaastheid, gebrek aan privacy en algemene drukte zodanig normaal, dat ze deze niet wordt opgemerkt. Van zodra de vakantieperiode voorbij is, voelt voor hen de stad weer ‘normaal’ aan.

Hoe hoogsensitiever men is, hoe sterker men wordt beïnvloed door de emotionele ruis waarmee men wordt omringd. Zich hiervoor kunnen afsluiten wordt in sommige gevallen een noodzaak, maar voor velen is dit zeer moeilijk.

Zo was het bv anno 2020 voor velen erg stresserend om tijdens de lockdown die was ingesteld in reactie op het Coronavirus en de bijbehorende Covid-19 pandemie, permanent de sfeer van angst, onzekerheid en wantrouwen te voelen. Men hoeft zich hier niet bewust van te zijn om er last van te hebben. De angst en de onzekerheid sluipen de eigen gemoedstoestand binnen - of daar nu reden toe is of niet – en maken vaak oude traumatische angsten wakker, ook deze waar men allang mee in het reine dacht te zijn.

Een visualisatie om dit soort ongewenste emotionele invloed buiten jezelf te houden, kan een belangrijk hulpmiddel vormen om bij jezelf te blijven. Het is immers belangrijk om in je eigen emotionele sfeer te kunnen blijven indien de emoties die op de achtergrond van de samenleving spelen een ongewenste invloed uitoefenen.

Vooraleer we de visualisatie opbouwen, moeten we nog een ander aspect in rekening brengen: het is voor elk van ons in zekere mate zinvol om te weten hoe de algemene emotionele sfeer van onze samenleving in elkaar zit. We zijn immers een deel van deze samenleving, geen eenlingen die hierbuiten staan. De mate waarin het dus zinvol is om ons bewust te zijn de emotionele achtergrondruis door ons er niet totaal voor af te sluiten, varieert van mens tot mens.

Voor mensen die een sociale job uitoefenen zal het bv van belang zijn om voeling te houden met wat er op emotioneel vlak speelt in de samenleving en het zal voor deze mensen dan ook zinvoller zijn om bewust mee te beleven met de fluctuaties en veranderingen hierin, dan om zich er zoveel mogelijk voor af te schermen. Voor kwetsbare mensen die veel harmonie nodig hebben om emotioneel in evenwicht te blijven, zal het daarentegen zinvol en nodig zijn om zich maximaal af te schermen.

Of het al dan niet zinvol is om mee te beleven met de overheersende emoties in je omgeving kan ook een karmische reden hebben en niet louter een praktische. Meebeleving met angst en onzekerheid kan bv oude angsten in jezelf wakker maken die anders onder de oppervlakte zouden zijn gebleven, maar waarvan het dringend tijd wordt om ze aan te pakken, zodat je eindelijk bepaalde stappen kunt zetten waar je anders niet aan toe zou komen.

De emotionele omgevingsruis kan in andere situaties gewoonweg stimulerend zijn, zodat het juist positief is om je erdoor te laten overspoelen. Dat laatste maakt iedereen mee die gestresseert op vakantie vertrekt en zich op de vakantiebestemming weet te ontspannen dankzij de ongedwongen en blijmoedige sfeer die er hangt. Ondergedompeld worden in dat soort achtergrondruis werkt in dit geval helend.

Wat zinvol is voor ons, toetsen we het best af aan ons individuatieproces. Hierbij moeten we ons de volgende vragen stellen: Wat is het meest gunstig voor ons om op lange termijn verder te kunnen groeien? Welke mate van afscherming is het meest zinvol in het kader van ons individuatieproces? De aangewezen symbooltaal is in dit geval de Stroom van Eigen Essentie. De symbooltaal die we nodig hebben in functie van afscherming vinden we terug in de begrenzing van onze persoonlijke ruimte, van onze aura dus. Dit leidt tot de opbouw van een visualisatie waarin beide elementen een evnewaardige rol krijgen:

Na de gebruikelijke inleiding (ontspannings- en ademhalingsoefeningen, aarding en centering van de aandacht) maak je je een voorstelling van je aura. Dit is de ruimte die jij nodig hebt voor het ontplooien en beleven van jouw emoties, gevoelens en gedachten en waarin de emotionele achtergrondruis binnendringt. Je focust je aandacht op de begrenzing van de aura, de energetische huid die er als het ware omheen is gespannen. Je visualiseert energiekanalen die door de aurarand heen lopen. Deze vertrekken allemaal vanuit hetzelfde punt boven je hoofd, buigen naar buiten zoals de meridianen op een wereldbol en komen onder je voeten terug samen.

Ergens ver boven je hoofd visualiseer je een zee van licht, of de zon. De stroom van licht (of de zonnestraal) die alle informatie bevat die voor jouw ontwikkeling is bestemd, vertrekt vanuit de zee van licht (of vanuit de zon) en maakt contact met het beginpunt van de energiebanen boven je hoofd. Deze lichtenergie stroomt nu binnen in de energiebanen die door de aurarand lopen. Helemaal onderaan, daar waar ze weer samen komen, voegt er zich een tweede stroom van aarde-energie bij, die omhoog stroomt tot in het punt waar de energiebanen boven je hoofd samen komen.

Door deze visualisatie uit te voeren stel je feitelijk aan je onbewuste de vraag of de mate waarin je je afschermt zich kan aanpassen aan wat nu, in deze situatie, zinvol voor je is in het kader van jouw individuatieproces. Als de stimulans om als mens te blijven groeien zich verbindt met wat je op dit moment kunt aarden of waarmaken op het vlak van afscherming, dan worden de emotionele ladingen die uit de omgeving op je afkomen, in de juiste mate gefilterd.. Enkel datgene wat zinvol is voor jou, oefent een invloed uit op de inhoud van jouw aura. De rest blijft buiten.

*********

Deze tekst vormt een hoofdstuk van mijn nog te verschijnen boek De Kunst van het Visualiseren

Boeken en activiteiten: zie www.henkcoudenys.be

Teksten en copyright: Henk Coudenys;

Gelieve niets van deze uitgave te vermenigvuldigen of te publiceren, op eender welke wijze, zonder toestemming van de auteur.